Claude Chabrol

24.06.1930, Pariz, Francuska - 12.09.2010, Pariz, Francuska

 

Director
Francuski redatelj, scenarist, glumac i producent, punim imenom Claude Henri Jean Chabrol, smatran je začetnikom francuskog novog vala. Djetinjstvo je proveo u seoskom okruženju, a već s dvanaest godina osjetio je ljubav prema filmu, posebice trilerima i detektivskim pričama. Njegovi otac i djed su bili ljekarnici što se očekivalo i od njega. Nakon Drugog svjetskog rata, preselio je u Pariz gdje na Sorbonnei upisuje farmaciju i književnost, a kratko pohađa i Školu političkih znanosti (Ecole Libre des Sciences Politiques). I dalje se zanimajući za film, posjećuje francusku kinoteku i kino klubove te upoznaje buduće kolege i pripadnike francuskog novog vala. Po završetku studija odslužio je vojni rok i potom pedesetih godina 20. stoljeća zajedno s tadašnjim prijateljima, Éricom Rohmerom, Jean-Lucom Godardom i Jacquesom Rivetteom počinje pisati za časopis Cahiers du cinéma, razvijajući s njima teoriju o autorstvu na filmu koja je utjecajna i danas. Godine 1955. kratko je vrijeme radio u odjelu za marketing u francuskom sjedištu tvrtke 20th Century Fox. Filmski uzori bili su mu Fritz Lang, F. W. Murnau, Ernst Lubitsch i Alfred Hitchcock, a s Ericom Rohmerom 1957. godine objavio je knjigu o potonjem. Igranofilmski debi imao je 1958. godine kao redatelj, scenarist i producent filma Lijepi Serge (Le beau Serge, 1958). Sam ga je producirao zahvaljujući nasljedstvu prve supruge, a film se pokazao i financijski i kritički uspješnim. Idući film Rođaci (Les cousins, 1959.) osvojio je Zlatnog medvjeda na berlinskom filmskom festivalu 1959. godine. Već u njemu vide se redateljeve kasnije karakteristike poput vidljiva utjecaja Hitchcocka, prikaza francuske buržoazije, likova sa sumnjivim motivima i ubojstava. Zahvaljujući financijskom uspjehu prva dva filma, osniva vlastitu produkcijsku kuću AJYM Films u sklopu koje financira prve filmove prijatelj zbog čega je prozvan kumom francuskog novog vala. Uspjeh prva dva filma omogućio mu je da 1959. snimi A double tour u boji, ali film je bio neuspješan. Već iduće godine snima cijenjene Naivne djevojke (Les bonnes femmes, 1960.) i L' oeil du malin (1962.) koji s prethodnim radovima čine početnu, “najosobniju” fazu redateljeva opusa, koju kritika pohvaljuje. U isto vrijeme snima i neuspješan Les godelureaux (1961.) iz, kako je sam rekao, komercijalnih razloga. Također loše primljeni su bili i slobodna adaptacija Hamleta Ophélia (1963.) i Landru (1963.) o poznatom francuskom serijskom ubojici. Parodijom špijunskih filmova, Le tigre aime la chair fraiche (1964.), na nezadovoljstvo kritike, okrenuo se komercijalnoj strani stvaralaštva koja je trajala do 1967. godine i uključila šest filmova. Godine 1964. režirao je kazališnu produkciju MacBetha. Filmsku kritiku i publiku je opet pridobio psihološkom dramom Košute (Les biches, 1968.), koja je označila početak hvaljene Chabrolove zrelije faze: Nevjerna žena (La femme infidèle, 1969.), Neka zvijer crkne (Que la bęte meure, 1969.), Mesar (Le boucher, 1970.), Raskid (La rupture, 1970.), Juste avant la nuit (1970.). Godine 1971. režirao je La décade prodigieuse, snimljen na engleskom jeziku surađujući s Anthonyem Perkinsom i Orsonom Wellesom. Film je primio loše kritike, kao i idući Docteur Popaul (1972.) s Jean-Paulom Belmondom i Miom Farrow u glavnim ulogama. Političke teme prvi put obrađuje u filmu Les noces rouges (1973.) koji je u Francuskoj bio i mjesec dana zabranjen za prikazivanje. Nada (1974.), triler s ponovno političkom temom, prvi je film nakon Lijepog Sergea u kojem se nije bavio buržoazijom. Drama Une partie de plaisir (1975.) zanimljiva je po tome što je glavnu ulogu odigrao Paul Gégauff, njegov česti scenaristički suradnik. Uloge Paulove supruge i kćerke na filmu, odigrale su njegova kćer i prva supruga iz stvarnoga života. Potkraj sedamdesetih Chabrol je počeo režirati televizijske filmove i međunarodne koprodukcije poput drame Les innocents aux mains sales (1975.) i trilera Les liens de sang (1978.). U tom periodu snima i komediju Folies bourgeoises (1976.) koju smatra jednim od svojih najgorih filmova. Ipak, snima i Violette Noziere (1978.) s Isabelle Hupert, jedan od njegovih najpoznatijih filmova sedamdesetih. Njegovi radovi iz osamdesetih i devedesetih smatraju se slabijima u odnosu na ranije radove, no za pojedine filmove i dalje dobiva priznanja: Ženski posli (Une affaire de femmes, 1988.), Madame Bovary (1991.), Pakao (L enfer, 1994.), Svečanost (La cérémonie, 1995.), Srećom postoji laž (Au coeur de mensonge, 1998.), Hvala za čokoladu (Merci pour le chocolat, 2000.). Posljednji su mu filmovi obiteljska drama La fleur du mal (2003.), triler snimljen prema romanu Ruth Rendell La demoiselle d'honneur (2004.), drame L' ivresse du pouvoir (2006) i La fille coupée en deux (2007) te triler Bellamy (2009.) koji je režirao u 79. godini. Godine 2003. primio je europsku filmsku nagradu za životno djelo, a šest godina kasnije, primio ju je i na filmskom festivalu u Berlinu.

Filmografija

Bellamy (2009)
La fille coupée en deux (2007)
L' ivresse du pouvoir (2006)
La demoiselle d'honneur (2004)
La fleur du mal (2003)
Hvala za čokoladu (Merci pour le chocolat, 2000)
Srećom postoji laž (Au coeur du mensonge, 1999)
Rien ne va plus (1997)
Svečanost (La cérémonie, 1995)
L' enfer (1994)
L' oeil de Vichy (1993) (dokumentarni)
Betty (1992)
Madame Bovary (1991)
Dr. M (1990)
Jours tranquilles a Clichy (1990)
Ženski posli (Une affaire de femmes, 1988)
Le cri du hibou (1987)
Masques (1987)
Inspecteur Lavardin (1986)
Poulet au vinaigre (1985)
Le sang des autres (1984)
Les fantômes du chapelier (1982)
La danse de mort (1982) (TV)
Les affinités électives (1981) (TV)
Le cheval d'orgueil (1980)
Violette Noziere (1978)
Les liens de sang (1978)
Alice ou la derniere fugue (1977)
Folies bourgeoises (1976)
Les magiciens (1976)
Les innocents aux mains sales (1975)
Une partie de plaisir (1975)
Nada (1974)
Les noces rouges (1973)
Docteur Popaul (1972)
La décade prodigieuse (1971)
Juste avant la nuit (1971)
Raskid (La rupture, 1970)
Mesar (Le boucher, 1970)
Que la bęte meure (1969)
Nevjerna žena (La femme infidele, 1969)
Košute (Les biches, 1968)
La route de Corinthe (1967)
Le scandale (1967)
La ligne de démarcation (1966)
Le tigre se parfume a la dynamite (1965)
Marie-Chantal contre le docteur Kha (1965)
Paris vu par... (1965) (segment La muette )
Le tigre aime la chair fraiche (1964)
Les plus belles escroqueries du monde (1964) (segment L' homme qui vendit la Tour Eiffel)
Ophélia (1963)
Landru (1963)
L' oeil du malin (1962)
Les sept péchés capitaux (1962) (segment L' avarice)
Les godelureaux (1961)
Naivne djevojke (Les bonnes femmes, 1960)
A double tour (1959)
Rođaci (Les cousins, 1959)
Lijepi Serge (Le beau Serge, 1958)


Filmovi redatelja

Ženski posli

(Une affaire de femmes, 1988)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Godina 1941., francuski grad pod nacističkom okupacijom. Priča o ženi koja je, kako bi osigurala bolji život svojoj obitelji, radila ilegalne pobačaje... Film inspiriran životom Marie-Louise Girard koja je 1943. godine pogubljena pod optužbom da je počinila zločin protiv države jer je abortusima smanjivala potencijalni broj vojnika.

boja, 108 min

Naivne djevojke

(Les bonnes femmes, 1960.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Henri Decaë
Sadržaj:

Četiri mlade djevojke, Jacqueline, Ginette, Rita i Jane, rade zajedno na istom radnom mjestu sa šefom koji propovijeda moral, no u praksi ga se ne drži. One pak, svaka na svoj način, traže ljubav i sreću. Jane ima dečka u vojsci, no povremeno se nalazi i s drugim muškarcima, Rita ima zaručnika čijoj je obitelji stalo do društvenog ugleda, Ginette svake noći misteriozno nestaje, a Jacqueline stalno prati neki mladić na motoru.

35 mm, c/b, 100 min

Tigar voli sirovo meso

(Le tigre aime la chair fraiche, 1964)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

U špijunskom akcijskom filmu Roger Hanin tumači tajnog agenta zvanog Tigar kojem je trenutna misija spriječiti tajnu organizaciju da omete tursko-francuski dogovor o prodaji četrdeset vojnih aviona. Daniela Bianchi tumači kćer turskoga diplomata koji sudjeluje u pregovorima.

c/b, 90 min

Marie Chantal

(Marie-Chantal contre le docteur Kha, 1965)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Marie-Chantal relativno je obična Francuskinja kojoj prilikom vožnje vlakom u ruke dospije vrlo neobičan predmet: dragulj u obliku tigra sa očima od rubina. Daje joj ga tajni agent koji je potom ubijen, a Marie-Chantal ne zna da tigar sadrži vrlo opasan virus koji je u stanju pobiti čitavo čovječanstvo. U lov na nju i tigra kreće Dr. Kha, te ruski i američki tajni agenti...

boja, 110 min

Nevjerna žena

(La femme infidele, 1969.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Vjeran muž, nevjerna žena i ubojstvo...Kada Charles posumnja da ga supruga vara, unajmi privatnoga detektiva da bi bio siguran. Nažalost, ispostavi se da je bio u pravu i da se njegova supruga Hélene viđa s piscem Victorom. Charles ga odlučuje posjetiti…

35 mm, boja, 98 min

Neka zvijer crkne

(Que la bęte meure, 1969)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Charlesu Thenieru sin je poginuo u prometnoj nesreći a krivac je pobjegao. Odlučan da ga pronađe, Charles kreće u potragu koja ga dovodi u Pariz. Tamo se nalazi s glumicom Helene, svjedokinjom nesreće. Njih dvoje započinju ljubavnu vezu, no ispostavlja se da je ona šurjakinja dotičnoga vozača auta, Paula Decourta. Charles se ujedno sprijateljuje i s Paulovim sinom Phillippeom...

boja, 110 min

Mesar

(Le boucher, 1970.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Na vjenčanju u malom francuskom selu zvanom Périgord upoznaju se Helene i Popaul. Ona je školska učiteljica, a on mesar i, iako su poprilično različiti, njih se dvoje sprijateljuje. Sjenu na začetak romanse baca serija ubojstava mladih djevojaka iz okolice. Na poprištu jednog od njih, Helene će naći Popaulov upaljač... U jugoslavenskoj distribuciji film je igrao pod naslovom Krik u tami.

35 mm, boja, 93 min

Raskid

(La rupture, 1970)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabiere
Sadržaj:

Hélene je udana za mentalno bolesnog Charlesa koji prilikom napada bijesa ozlijedi njihova sina Michela. On se potom seli svojim roditeljima, a dječak završava u bolnici. Hélene unajmljuje stan pokraj bolnice kako bi bila uz sina. Charlesovi bogati roditelji pak odlučuju tražiti skrbništvo nad dječakom te plaćaju znanca da iskopa prljavštine o Hélene prije odlaska na sud...

boja, 124 min

Doktor Popaul

(Docteur Popaul, 1972)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Dr. Paul Simay se kladi s kolegama u bolnici oko toga tko će zavesti najružniju ženu. S obzirom da se on i inače udvara neprivlačnijim djevojkama, siguran je u svoju pobjedu. Kroz neko vrijeme upoznaje se i zaručuje s Christine, čiji je otac bogati liječnik. Tek na samom vjenčanju upoznaje i njezinu vrlo privlačnu sestru...

boja, 100 min

Nevini ljudi prljavih ruku

(Les Innocents aux mains sales, 1975)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Julie Wormser udana je za bogatog alkoholičara Louisa kojeg ne voli. Vara ga s njihovim susjedom, piscem Jeffom, a ljubavnički par kuje i plan Louisova ubojstva. Uskoro stiže prilika te Julie udara muža i odlazi, ostavljajući Jeffa da dovrši posao. Idući dan od njih dvojice nema ni traga ni glasa. Gdje je muževljevo tijelo? Je li uistinu postala udovica? I kamo je nestao Jeff?

boja, 121 min

Krvni srodnici

(Les liens de sang, 1978)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Jedne noći sedamnaestogodišnja Patricija krvava ulazi u policijsku postaju tvrdeći da je upravo bila svjedokom seksualnoga napada i ubojstva njezine sestrične Muriel. Inspektor Carella započinje istragu i traži moguće nepoznate počinitelje, no Patricija potom mijenja iskaz i izjavljuje kako je ubojica zapravo njezin brat Andrew...

boja, 100 min

Violette Noziere

(1978)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Radnja filma temeljena na istinitoj priči koja se događa u Parizu tridesetih godina kada je devetnaestogodišnjoj Violette Noziere suđeno za ubojstvo oca i pokušaj ubojstva majke. Isabelle Hupert je 1978. godine na filmskom festivalu u Cannesu dobila nagradu za glavnu ulogu.

boja, 120 min

Ceremonija (1955)

(La cérémonie, 1995.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Bernard Zitzermann
Sadržaj:

Sophie je mlada sluškinja u kući obitelji Lelievre, pripadnika više klase. Iako im se učini pomalo neobičnom sa svojim mušicama, zadovoljni su njezinim radom. Ne znaju da je nepismena, što ona iz srama stalno krije. Druži se jedino s Jeanne koja radi u pošti, a koja se njenoj gazdarici Catherine Lelievre nimalo ne sviđa. Dok je Sophie sramežljiva i povučena, Jeanne je sušta suprotnost.

35 mm, boja, 112 min

Hvala za čokoladu

(Merci pour le chocolat, 2000.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Renato Berta
Sadržaj:

Mlada pijanistica Jeanne posumnja da je zamijenjena u rodilištu te odluči potražiti prave biološke roditelje. Put je dovede na prag poznatog pijanista Andréa i njegove druge supruge Mike, nasljednice švicarske čokolaterije Muller. Ostatak obitelji čini Guillaume, Andréov sin iz prethodnog braka s Lisabeth koja je tragično preminula u automobilskoj nesreći.

boja, 99 min

Lijepi Serge

(Beaue Serge, 1958.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Henri Decaë
Sadržaj:

Nakon desetak godina boležljivi student teologije François vraća se u rodni gradić u unutrašnjosti Francuske. Mjesto je ostalo gotovo isto za razliku od njegovih stanovnika. Pritom ga najviše pogode promjene kod prijatelja iz djetinjstva, nesretno oženjenog Sergea, koji životna razočaranja utapa u alkoholu. François mu odluči pomoći.

35 mm, c/b, 98 min

Inspektor Lavardin

(Inspecteur Lavardin, 1986.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Lavardin dolazi u obalni gradić radi istrage o umorstvu poznatog katoličkog pisca. Nađen je mrtav na plaži sa , na leđima, ispisanom porukom "svinja". Kad krene ispitivati rodbinu radi detaljnijih informacija o pokojniku, Lavardin shvati da je udovica njegova bivša ljubav koju odavno nije vidio. Daljnjom istragom saznaje duboko skrivene tajne...

35 mm, boja, 100 min

Pakao

(L' enfer, 1994.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Bernard Zitzermann
Sadržaj:

Mladi bračni par Nelly i Paul zajednički vode uspješan hotel. Osim što ga more poslovne brige, Paul počne sumnjati u sitne detalje koje uočava kod supruge. Nellynu gostoljubivost i srdačnost prema posjetiteljima počinje tumačiti kao znakove prevare. Što vrijeme više prolazi, to Paul postaje sigurniji da ga supruga vara. Njegova ljubomora prerasta u paranoju i prelazi u pravu opsesiju iz koje više nema povratka...

35 mm, boja, 100 min

Betty

(1992.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Bernard Zitzermann
Sadržaj:

Dvadesetosmogodišnja alkoholičarka Betty se nađe u jednom neuglednom pariškom restoranu gdje privuče pažnju starije Laure. Ona je djevojka vlasnika restorana Marija i također alkoholičarka. Bivša je medicinska sestra koja je stigla u grad nakon smrti supruga i nikad nije otišla. Vidjevši Betty, sažali se nad njom te joj osigura smještaj u hotelskoj sobi pokraj svoje. Dok brine o njoj, polako saznaje njezinu priču...

35 mm, boja, 103 min

Cvijeće zla

(Fleur du mal, 2003.)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Eduardo Serra
Sadržaj:

Film prati tri generacije dobrostojeće obitelji s jugozapada Francuske. U obitelj se, nakon četiri godine odsustva, iz SAD-a vraća sin François Vasseur. Na aerodromu ga dočekuje otac Gérard, uspješan poslovni čovjek, ali sklon ženama i piću. Njegova trenutna supruga Anne se kandidirala za gradonačelnicu što se Gérardu nimalo ne sviđa. Françoisa pak privuče Anneina kćer Michèle, a ni ona nije ravnodušna prema njemu.

35 mm, boja, 104 min

Košute

(Les biches, Francuska, 1968)

Režija: Claude Chabrol
FOTOGRAFIJA: Jean Rabier
Sadržaj:

Tajnovita Frédérique, odjevena u crno, zavodi privlačnu mladu Why, siromašnu slikaricu opsjednutu košutama. Why sve više nalikuje mentorici, no obje se zaljubljuju u proračunatog arhitekta Paula. On bira Frédérique, pa je psihički labilna slikarica spremna na drastične poteze. Jedno od najcjenjenijih Chabrolovih ostvarenja, film prikazuje tabuizirani motiv homoseksualnosti sa sugestijama socijalnog vampirizma – žrtva kojoj je bogatašica uzela vitalnost i identitet postaje otimač vitalnosti i id...

boja, 100 min
Vidi cijeli program