Birdman or (The Unexpected Virtue of Ignorance)
feature film, drama, USA, 2014
DIRECTED BY: Alejandro González Iñárritu
CAST:
Michael Keaton (Riggan),
Emma Stone (Sam),
Edward Norton (Mike Shiner),
Zach Galifianakis (Jake),
Naomi Watts (Lesley)
SCRIPT:
Alejandro González Iñárritu,
Nicolás Giacobone,
Alexander Dinelaris,
Armando Bo (based on play by Raymond Carver)
PHOTOGRAPHY:
Emmanuel Lubezki
MUSIC:
Antonio Sanchez
EDITING:
Douglas Crise,
Stephen Mirrione
Synopsis:
Glumac Riggan Thomson najpoznatiji je po filmskoj ulozi stripovskog superjunaka Birdmana u istoimenom blockbuster filmu od prije dvadeset godina, te u njegova dva jednako popularna nastavka. Publika ga identificira s tim likom, pa Riggan kao glumac izvan tog konteksta de facto ne postoji. Sada u srednjim godinama života i s kćerkom koja je upravo prošla program odvikavanja od narkomanske ovisnosti, on se pokušava dokazati kao pravi umjetnik pišući, režirajući, glumeći i koproducirajući s najboljim prijateljem Jakeom svoj prvijenac na Broadwayu, adaptaciju poznate priče Raymonda Carvera O čemu govorimo kad govorimo o ljubavi. Dok se premijera približava, Riggan se mora suočiti s nizom problema…
Četiri godine nakon prethodnog filma Biutiful, snimljenog u španjolsko-meksičkoj koprodukciji i prvog ostvarenog bez autorskog učešća scenarista Guillerma Arriage, Alejandro Gonzáles Iñarritu vratio u okrilje američke kinematografije i polučio najveći uspjeh svoje dosadašnje karijere. Birdman je film sniman u izrazito dugim kadrovima (navodno ih je ukupno bilo šesnaest), s namjerom da se ostavi dojam da je sav snimljen u samo jednom (kao svojedobno Hitchcockov Konopac, a poslije i Mendesova 1917.), te s temom problematiziranja samog umjetničkog svijeta odnosno scenske industrije (kao nekad u Sve o Evi Josepha L. Mankiewicza, Broadway, odnosno kazalište, metonimija je Hollywooda, odnosno filma). Potonji metatekstualni moment dodatno je intenziviran jasnim povlačenjem paralele između glavnog lika Riggana i glumca koji ga tumači, Michaela Keatona, koji se svojedobno, baš kao i Riggan, proslavio ulogom stripovskog superheroja (Birdman je očita aluzija na Batmana kojeg je Keaton utjelovio u prva dva filma serijala o tom superjunaku u redateljskoj izvedbi Tima Burtona). Birdman ide i dalje od metatekstualne koncepcije uspjelo se dotičući filozofske tematike (egzistencija i njezin smisao jedna je od njegovih ključnih tema), dok žanrovski skladno miješa elemente drame i (crne) komedije, garnirajući ih preljevom svojevrsne fantastike odnosno nadrealnog. Film je doista fascinantna oblikovno-sadržajna cjelina, za koju ne znate impresionira li vas više njezina virtuozno fluidna, tehnički ekstremno zahtjevna režija (velik dio zasluga ide briljantnom snimatelju Emanuelu Lubezkom, s kojim je Iñarritu prvi put surađivao nakon dotadašnje vrlo plodne suradnje s još jednim velikim direktorom fotografije, Rodrigom Prietom), ili njezina izuzetno intrigantna i slojevita priča s nizom potentnih likova, ostvarenih sjajnim glumačkim izvedbama. Premijerno prikazan na festivalu u Veneciji, Birdman tamo začuđujuće nije nagrađen Zlatnim lavom (pripao je kultnom ostvarenju Roya Anderssona Golub sjedi na grani i promišlja egzistenciju), no zato je nagrađen s četiri najprestižnija Oscara – za najbolji film, režiju, izvorni scenarij i fotografiju. Nominirani su bili i Michael Keaton za najbolju glavnu mušku ulogu, Edward Norton i Emma Stone za najbolju mušku odnosno žensku sporednu ulogu, te miks i montaža zvuka. Također, film je ostvario odlične komercijalne rezultate u američkoj i svjetskoj kino-mreži.
color, 119'