Down by Law
feature film, humorous drama, USA, West Germany, 1986
DIRECTED BY: Jim Jarmusch
CAST:
Tom Waits (Zack),
John Lurie (Jack),
Roberto Benigni (Roberto),
Nicoletta Braschi (Nicoletta),
Ellen Barkin (Laurette)
SCRIPT:
Jim Jarmusch
PHOTOGRAPHY:
Robby Müller
MUSIC:
John Lurie
EDITING:
Melody London
Synopsis:
New Orleans, Louisiana. Svodnik Jack i disk džokej Zack završe u istoj zatvorskoj ćeliji kao žrtve namještaljki. Uskoro im se pridruži brbljavi talijanski emigrant Roberto, ekscentrični optimist čije je ograničeno znanje engleskog jezika istovremeno zabavno i frustrirajuće. No, Roberto ima plan za bijeg iz zatvora o kojem Jack i Zack do tad nisu ni razmišljali...
Nakon prethodne suradnje s nekoliko vrhunskih glazbenika angažiranih kao glumaca i autora filmske muzike, Jim Jarmusch je za svoj, kako će se pokazati, najomiljeniji film prve faze karijere, Pod udarom zakona, angažirao jednog od najosebujnijih i najizvrsnijih američkih kantautora, Toma Waitsa.Upario ga je sa svojim stalnim dotadašnjim suradnikom, alternativnim jazzerom Johnom Luriejem i popularnim talijanskim glumcem, komičarom Robertom Benignijem, i to se pokazalo kao dobitna kombinacija - suigra njih trojice, kroz opreku neraspoloženih, suzdržanih i šutljivih Waitsa i Lurieja te blagoglagoljivog i vedrog Benignija, doista je fascinantna. Vodeća hrvatska poznavateljica i interpretatorica opusa Jima Jarmuscha, Diana Nenadić, o filmu je napisala sljedeće: „Kultni film Jima Jarmuscha u žanrovskim bi se kategorijama mogao označiti kao 'zatvorski' film, kada se tome ne bi opirala subverzija žanrovskih konvencija eliptičnom naracijom i prefokusiranjem priče od 'akcije' na komunikaciju među likovima. Suočivši šutljive, mrke i deziluzionirane 'dangube' iz urbanog polusvijeta (New Orleansa) s brbljavim, vedrim i optimističnim strancem, Jarmusch satirično poentira sraz realističke i idealističke slike Amerike, te dekonstruira njezin mit 'obećane zemlje'. Egzistencijalnu statičnost i beskorisnost američkih likova funkcionalno opslužuje subverzija kauzalnosti radnje, dramaturška afirmacija slučajnosti te cikličnost naracije. Jezični kalamburi Roberta Benignija, izmjenjujući se s dijaloškim 'pukotinama', pritom su katalizator situacijske komike i poetike apsurda. Formalni postupci – lateralne vožnje u različitim pravcima, dijagonalne kompozicije mizanscene, crno-bijela fotografija Robija Müllera (djelomice u stilu film-noira), a osobito Luriejeva glazba i Waitsovi songovi, potporanj su pak redateljeva idiosinkratičnog stila kojim je izgradio estetski i duhovno moćnu antiholivudsku 'americanu'.“ Osim nastupa u jednoj od glavnih uloga, John Lurie napisao je i glazbu za film, a u njemu se pojavljuju i dvije antologijske pjesme s legendarnog albuma Toma Waitsa Rain Dogs – Jockey Full of Bourbon i Tango Till They're Sore. Pod udarom zakona premijeru je imao u glavnom programu festivala u Cannesu, te je nominiran za vodeću američku nezavisnu filmsku nagradu Nezavisni duh u četiri kategorije – za najbolji film, režisera, fotografiju i glavnu mušku ulogu (Roberto Benigni).
b/w, 107'