ULOGE:
Dustin Hoffman (Ratso),
Jon Voight (Joe Buck),
Sylvia Miles (Cass),
John McGiver (gdin. O'Daniel),
Brenda Vaccaro (Shirley),
Barnard Hughes (Towny)

SCENARIJ:
Waldo Salt (prema romanu Jamesa Lea Herlihyja)

FOTOGRAFIJA:
Adam Holender

GLAZBA:
John Barry

MONTAŽA:
Hugh A. Robertson

SCENOGRAFIJA:
Philip Smith

KOSTIMI:
Ann Roth

Sadržaj:

Teksaški provincijalac Joe Buck dolazi u New York, naivno vjerujući da će živjeti lagodnim životom kao žigolo. Međutim njegovi pokušaji da postane plaćeni ljubavnik imućnih sredovječnih dama završavaju porazno, te ostaje bez prihoda. Upozna sitnog uličnog prevaranta Rizza zvanog Ratso (Štakorko) koji ga prvo prevari, ali poslije postanu bliski prijatelji. Rizzo ima ozbiljnu plućnu bolest i Joe pokušava namaći novac da ga odvede na Floridu, u podneblje blage klime. Da bi to uspio, ne preže ni od homoseksualne prostitucije.
 

Adaptacija istoimena romana Jamesa Lea Herlihyja objavljenog 1965., Ponoćni kauboj prvi je i jedini film u povijesti dodjele Akademijine nagrade koji je s cenzorskim rejtingom X (predviđenim za pornografske i krajnje kontroverzne filmove) osvojio Oscar za najbolji film, a uz to i Oscare za najbolju režiju i scenarističku adaptaciju. Riječ je o nezavisnoj produkciji koju je poduprla 'najumjetničkija' velika hollywoodska kompanija United Artists, a režirao britanski sineast John Schlesinger, u to vrijeme već međunarodno afirmirani predstavnik novog duha britanske kinematografije izniklog iz Free Cinema pokreta.

Iako stranac, Schlesinger je, po mišljenju kritike, odlično prikazao 'divlju stranu' velegradskog svijeta New Yorka, pri čemu mu je glavni uzor bio film My Hustler (1965.) 'pape' newyorškog undergrounda Andyja Warhola (tzv. superstarovi iz njegove Tvornice pojavljuju se u sceni partyja Schlesingerova filma), a zanimljivo je da je sam režiser kao bitan utjecaj naveo i klasično ostvarenje jugoslavenskog crnog talasa, Kad budem mrtav i beo (1967.) Živojina Pavlovića.

Modernističko strukturiranje s presijecanjem epizodične naracije oniričkim flešbekovima i fantazmagorijama jedan je od najistaknutijih priloga kratkotrajnoj dionici (novo)hollywoodskog modernizma, a film se smatra i jednom od najdirljivijih posveta muškom prijateljstvu (i to likova koji su straight i gay, što je onda bila velika rijetkost), zahvaljujući i sjajnim glavnim ulogama Johna Voighta i Dustina Hoffmana (obojica nomirani za Oscare za najbolju glavnu ulogu). Film se pamti i po zaraznoj pjesmi Everybody's Talkin' Freda Neila u izvedbi Harryja Nilssona. Kongresna knjižnica uvrstila ga je 1994. u Nacionalni filmski registar kao djelo od posebnog značenja.

c/b i boja, 113'