FOTOGRAFIJA:
Albert Maysles,
David Maysles

MONTAŽA:
Susan Froemke,
Ellen Hovde,
Muffie Meyer

Sadržaj:

Američki novovalni dokumentaristički pokret direktni film inauguriran je godine 1960. filmom Roberta Drewa “Primary” o unutarstranačkim demokratskim izborima u kojem metode temeljene na vrlo pokretnoj kameri iz ruke, krajnjoj zatjecajnosti, naočigled čistoj opservaciji i nepripremljenosti odgovaraju mladom glamuroznom kandidatu Kennedyju i njegovoj još zvjezdanijoj supruzi Jacqueline. Za razliku od autorefleksivnije i politički artikuliranije francuske inačice cinema verite, autori direktnog filma Drew, Richard Leacock, D.A. Pennebaker i braća Albert i David Maysles u svojim “muha na zidu” filmovima najčešće su pratili kontrakulturne performere poput Boba Dylana, Beatlesa, Rolling Stonesa u situacijama okruženim kamerama, svjetlima pozornice i mladom publikom.

Braća Maysles u dva filma koja su od cijelog pokreta ostala najcjenjenija - Salesman (1969.) i Grey Gardens (1975.) okreću se opservaciji drugačijeg tipa performansa, onog u svakodnevici. Dok se Salesman bavi trgovačkim putnicima koji ulaze u domove i više ili manje spretnom “spikom” pokušavaju ljudima prodati raskošne komplete Biblija, Grey Gardens, koji i datumski nastaje nakon što je pokret već zamro, na neki način zatvara krug koji počinje filmom Primary, prvim filmom pokreta punog udivljenja karizmom Kennedyjevih i gonjen snažnim optimizmom oko početka nove ere – ovaj se dekadentni i pomalo ciničan film bavi Velikom i Malom Edie Bouvier, dvjema poluludim rođakinjama Jackie Bouvier Kennedy Onassis koje žive u osami u East Hamptonu, u zapuštenom, natrulom zdanju pod najezdom proždrljivih rakuna, okružene vlastitim portretima, plijesni, mačjom hranom i praznim ambalažama, te mnoštvom predmeta iz slavnije prošlosti. Majka i kći maestralno iskazuju čitav dijapazon sočnih patologija tipičnih za odnose majki i kćeri, naravno vrlo hipertrofiranih, ali donekle dražesnih – Edie je strašno vezana za majku, ali je ujedno i mrzi, majka unižava Edie, ali je nikad nije pustila od sebe, obje misle da bi im bilo bolje jedna bez druge i da su jedna drugoj teret. Film odstupa od opservacijskog neinterveniranja zbog prirode samih protagonistica – one neprestano flertuju s braćom Maysles, uvlače ih u svoj odnos, izvode za njih, traže ih da zauzmu strane, na taj način njih dvojica neplanirano prestaju biti promatrači i postaju katalizatori i neskrivena prva publika.

boja, 94'