Sergej Ejzenštejn

22.01.1898, Riga - 11.02.1948, Moskva

 

Director

Ruski redatelj, scenarist i teoretičar filma, karijeru je započeo u moskovskoj teatarskoj skupini Proletkult pod ravnanjem Vsevoloda Meyerholda. Vremenom počinje režirati predstave i započinje promišljanja o režiji koja će, nakon početka njegove filmske karijere, dovesti do mnogobrojnih eseja na temu montaže atrakcije, sukobljenih kadrova, asocijativne montaže i intelektualnoga filma. Prvi film Štrajk (Stachka) snima 1924. godine, a već slijedeće remek djelo Krstarica Potemkin (Bronenosets Potyomkin, 1925), film po kojem je i danas najpoznatiji. Nakon njega snima Oktobar (Oktyabr, 1928), no Krstarica Potemkin je bio zadnji film nad kojim je pri produkciji imao potpunu kontrolu. Iako politički angažiran u filmovima i na strani Staljinova režima, imao je mnogo problema sa cenzurom, te uspijeva dovršiti samo 7 filmova, ostavljajući mnoge nedovršene projekte. Nakon filma Staro i novo (Staroye i novoye, 1929), u Meksiku snima Da živi Meksiko (!Que Viva Mexico!, 1932). Zbog razvlačenja snimanja i nedostatka novca film nije nikada dovršio, a snimljeni je materijal ostao u Americi i nad postprodukcijom Ejzenštejn nije imao nikakav nadzor. Idući filmovi su mu: Aleksandar Nevski (Aleksandr Nevsky, 1938), Ivan Grozni I (Ivan Groznyj I, 1945) i Ivan Grozni II (Ivan Groznyj II: Boyarsky zagovor, 1958). Preminuo je u pedesetoj godini ne stigavši dovršiti zamišljenu trilogiju o Ivanu Groznom.

Filmografija

- Ivan Grozni II (Ivan Groznyj II: Boyarsky zagovor, 1958)
- Ivan Grozni I (Ivan Groznyj I, 1945)
- Aleksandar Nevski (Aleksandr Nevsky, 1938)
- Da živi Meksiko (!Que Viva Mexico!, 1932) (nedovršen)
- Staro i novo (Staroye i novoye, 1929)
- Oktobar (Oktyabr, 1928)
- Krstarica Potemkin (Bronenosets Potyomkin, 1925)
- Štrajk (Stachka, 1924)


Filmovi redatelja

Krstarica Potemkin

(Bronenosets Potyomkin, SSSR, 1925)

Režija: Sergej Ejzenštejn
FOTOGRAFIJA: Eduard Tisse, Vladimir Popov
Sadržaj:

Godina 1905, Crno more. Obespravljeni i izloženi maltretiranju te potaknuti lošom ishranom, odnosno pokvarenim mesom, mornari carske oklopnjače Princ Potemkin-Tavričevski pobune se, obračunaju sa zapovjednicima i preuzmu brod. Jedan od njih, Vakulinčuk, biva ubijen, pa brodom kreću u Odesu gdje ih puk oduševljeno dočekuje i odaje počast ubijenom mornaru. Međutim, dolazi do krvavog obračuna u kojem carska vojska puca na narod, oklopnjača se potom otisne na more, a iako prema njoj kr...

c/b, nijemi, 72'

Staro i novo

(Staroye i novoye, SSSR, 1929)

Režija: Sergej Ejzenštejn
FOTOGRAFIJA: Eduard Tisse
Sadržaj:

Fokusirajući se na kolhozicu Marfu Ljapkinu koja se bori protiv pohlepe i praznovjerja, film prikazuje mehanizaciju i kolektivizaciju sovjetskog sela, odnosno razvoj tipičnog ruskog sela od zaostalosti i siromaštva do prosperiteta ostvarena osnivanjem kolektivnih poljoprivrednih zadruga. Poznat i pod prvotnim nazivom Generalna linija, film uz nekoliko epskih trenutaka karakterističnih za redateljev opus u prvi plan postavlja individualnu junakinju nastojeći stilske inovacije ranijih djel...

c/b, nijemi, 125'

Aleksandar Nevski

(Aleksandr Nevsky, 1938)

Režija: Sergej Ejzenštejn
FOTOGRAFIJA: Eduard Tisse
Sadržaj:

Ejzenštejnov prvi zvučni film, za koji je glazbu skladao Sergej Prokofjev. Radnja je smještena u 13. stoljeće kada ruski princ, Aleksandar Nevski, okuplja vojsku i bori se protiv germanskih plemena.

c/b, 112 minuta

Da živi Meksiko!

(¡Que viva Mexico!, SSSR, 1932/1979)

Režija: Sergej Ejzenštejn
FOTOGRAFIJA: Eduard Tisse
Sadržaj:

Planiran u šest epizoda, film je kroz prolog (dokumentarne zapise o svetom gradu Maya), četiri epizode (Sandunga, o ljubavi mladog indijanskog para, Fiesta, prikaz koride i vjerske procesije, Maguey, gušenje pobune seljaka, i La Soldadera, priču o ženi koja je sudjelovala u revoluciji) te epilog (koji bi prikazivao povorku na Dan mrtvih) trebao pružiti fresku Meksika, prikazujući pritom individualne sudbine, narodne običaje, društveno-političke okolnosti, dok je svaka epizod...

c/b, nijemi, 88'

Oktobar

(Oktjabr, SSSR, 1927)

Režija: Sergej Ejzenštejn
FOTOGRAFIJA: Eduard Tisse
Sadržaj:

Tzv. februarskom/veljačkom revolucijom 1917. srušena je carska vlast u Rusiji. Nova vlada na čelu s Kerenskim ne popušta zahtjevima boljševika pa se oni, pod vodstvom Vladimira I. Lenjina, odlučuju preuzeti vlast napadom na Zimski dvorac u Petrogradu. Realiziravši film, poznat i pod nazivom Deset dana koji su protresli svijet, u čast desetogodišnjice tzv. Oktobarske/Listopadske revolucije i prema narudžbi vlasti, Ejzenštejn je do krajnjih granica isku&s...

c/b, nijemi, 115'
Vidi cijeli program