Jean Renoir
Pariz, Francuska - 12.12.1979, Beverly Hills, Kalifornija, SAD
Jean Renoir (rođen 15. rujna 1894. godine) francuski je redatelj, scenarist i glumac te sin impresionističkoga slikara Augustea Renoira. Studirao je matematiku i filozofiju, no 1913. godine priključio se konjici i već iduće godine položio ispit za časnika. Nedugo nakon početka Prvog svjetskog rata teže je ranjen u nogu, no ubrzo se vratio u rat, ovaj put kao pilot. Zbog lošega zdravlja povučen je iz aktivne službe te stacioniran u Parizu i tada počinje njegov interes za film. Nakon očeve smrti i po vjenčanju sa Catherine Hessling, modelom i glumicom, otvara produkcijsku kuću i snima prve, nijeme filmove u kojima glavne uloge dodjeljuje supruzi.
Ipak, tek s prvim zvučnim filmovima dobiva priznanje publike i postiže komercijalni uspjeh: Kučka (La chienne,1931), Les bas-fonds (1936), Velika iluzija (La grande illusion, 1937), jedan od njegovih najpoznatijih filmova i La bête humaine (1938), film noir snimljen prema romanu Émilea Zole. Film Pravila igre (La règle du jeu, 1939), satira tadašnjeg francuskog društva, prošao je lošije i kod publike i kritike te je nedugo nakon početka prikazivanja povučen iz distribucije i premontiran. Tek ranih šezdesetih film biva restauriran i ponovno distribuiran te prepoznat kao Renoirovo remek djelo. Rad na slijedećem filmu, Tosca, Renoir je bio prisiljen prekinuti zbog početka Drugog svjetskog rata. Kratko vrijeme služio je u filmskom odjelu francuske vojske, no nakon pada Francuske preko Lisabona otišao je u SAD. Tamo za studio 20th Century Fox režira dramu Močvara (Swamp water, 1941).
Uslijedili su The Land is Mine (1943), anti-nacistički film čija je radnja smještena u Francuskoj; The Southerner (1945) koji se smatra njegovim najboljim američkim filmom i za koji je nominiran za Oscara u kategoriji najboljeg redatelja; The Diary of a Chambermaid (1946), adaptaciju romana Octavea Mirbeaua i The Woman on the Beach (1947), njegov posljednji američki film. The River (1951), snimljen u Indiji, njegov je prvi film u boji, a donio mu je i međunarodno priznanje. Slijedeća dva filma, Le carrosse d'or (1953) i French Cancan (1954) obilježila su njegov povratak u Europu i Francusku gdje je režirao i preostale filmove, Elena et les hommes (1956), Ručak na travi (Le déjeuner sur l”herbe, 1959), Zarobljeni kaplar (Le caporal épinglé, 1962) i Le testament du Docteur Cordelier (1959) te Le petit théâtre de Jean Renoir (1960) snimljen za televiziju.
Osim režijom, bavio se i pisanjem, posebno u kasnijem razdoblju života kada je teško nalazio financije za snimanje filmova. Godine 1962. objavio je knjigu sjećanja na oca Renoir, My Father, u kojoj je opisao njegov rad i utjecaj na sebe. Godine 1966. objavio je roman The Notebooks of Captain Georges i svoje memoare My Life and My Films 1974. godine. Sljedeće godine Američka filmska akademija dodjeljuje mu nagradu za doprinos filmu.
Filmografija
Un tournage à la campagne (1994)
Le petit théâtre de Jean Renoir (1970) (TV)
Le caporal épinglé (1962)
Le déjeuner sur l'herbe (1959)
Le testament du Docteur Cordelier (1959) (TV)
Elena et les hommes (1956)
French Cancan (1954)
Le carrosse d'or (1953)
The River (1951)
The Woman on the Beach (1947)
The Diary of a Chambermaid (1946)
The Southerner (1945)
This Land Is Mine (1943)
Swamp Water (1941)
La règle du jeu (1939)
La bête humaine (1938)
La Marseillaise (1938)
La grande illusion (1937)
Les bas-fonds (1936)
La vie est à nous (1936)
Le crime de Monsieur Lange (1936)
Partie de campagne (1936) (srednjemetražni)
Toni (1935)
Madame Bovary (1933)
Boudu sauvé des eaux (1932)
La nuit du carrefour (1932)
Chotard et Cie (1932)
La chienne (1931)
On purge bébé (1931)
Le bled (1929)
Le tournoi dans la cité (1928)
Tire au flanc (1928)
La petite marchande d'allumettes (1928) (srednjemetražni)
Marquitta (1927)
Nana (1926)
La fille de l'eau (1925)
Une vie sans joie (1924) (koredatelj)