Nedodirljivi
The Untouchables, krimi drama, SAD, 1987
REŽIJA: Brian De Palma
ULOGE:
Kevin Costner (Eliot Ness),
Sean Connery (Jim Malone),
Charles Martin Smith (Oscar Wallace),
Andy Garcia (George Stone),
Robert De Niro (Al Capone),
Richard Bradford (Mike),
Jack Kehoe (Payne),
Brad Sullivan (George),
Billy Drago (Nitti),
Patricia Clarkson (Ness' Wife),
Vito D'Ambrosio (Bowtie Driver),
Steven Goldstein (Scoop)
SCENARIJ:
David Mamet
FOTOGRAFIJA:
Stephen H. Burum
GLAZBA:
Ennio Morricone
MONTAŽA:
Jerry Greenberg,
Bill Pankow
SCENOGRAFIJA:
Hal Gausman
KOSTIMI:
Marilyn Vance
Sadržaj:
Godina je 1930., vrijeme prohibicije, Chicago. Zloglasni gangsterski boss Al Capone bavi se zabranjenom proizvodnjom alkohola i trgovinom njime, te kombinacijom brutalnog nasilja i potkupljivanja kontrolira gotovo cijeli grad.
Agent Ureda za prohibiciju, Eliot Ness, dobiva zadatak da Caponeu stane na kraj, no suočava se s radikalno raširenom korupcijom u policijskim redovima. Stoga stvara malu jedinicu nepotkupljivih ljudi čije su udarne igle, osim njega samog, policijski veteran irskog porijekla James Malone, mladi Italoamerikanac George Stone koji je tek završio policijsku akademiju, te računovođa židovskog porijekla Oscar Wallace. Jedinica počne vršiti uspješne racije na tajne točionice alkohola što Caponea dovodi do bjesnila, a mediji joj daju vjetar u leđa nazivajući njezine pripadnike nedodirljivima…
Krajem 1950-ih i početkom 1960-ih u Americi se prikazivala izuzetno popularna tv-serija The Untouchables, koja je kod nas bila vrlo rado gledana početkom 70-ih pod naslovom Nesalomljivi. Zvijezda serije bio je Robert Stack u ulozi beskompromisno poštenog i hrabrog Eliota Nessa, stvarnog borca protiv organiziranog kriminala u Chicagu u vrijeme prohibicije, prema čijim je memoarima nizanka i nastala.
U drugoj polovici 80-ih Ned Tanent, čelnik filmske produkcije kompanije Paramount koja je imala televizijska i filmska prava na Nessove memoare, angažirao je producenta Arta Linsona da pokrene produkciju filma temeljenu na njima, a Linson je projekt zamislio kao ozbiljan i autentičan, s vjernom rekonstrukcijom prostora i vremena zbivanja. Za pisanje scenarija angažirao je jednog od vodećih ondašnjih američkih dramatičara Davida Mameta, inače rođenog Čikažanina tada scenaristički najpoznatijeg po adaptaciji romana Poštar uvijek zvoni dvaput Jamesa M. Caina za slavni istoimeni film Boba Rafelsona.
Režiju je preuzeo Brian De Palma i prepravio neke stvari u scenariju, a od njegovih prepravaka najpoznatija je scena na stepenicama željezničke stanice koja se u scenariju događala u bolnici: De Palma je promijenio lokaciju kako bi, u svom karakterističnom stilu, mogao citirati slavnu scenu pokolja na odeskim stepenicama iz nijemog klasika Sergeja Mihajloviča Ejzenštejna Oklopnjača Potemkin.
No u osnovi, kao što je sam De Palma istaknuo, film je bio plod scenarističke, a ne redateljske vizije, a njemu je upravo to bio izazov – da kao režiser koji obično radi prema vlastitim scenarijima ovaj put ostvari nečiju tuđu, a ne svoju viziju. Nedodirljivi su ostvarili velik gledateljski i kritičarski uspjeh te bili nominirani za četiri Oscara – za najboljeg glumca u sporednoj ulozi (Sean Connery), najbolju izvornu muziku (Ennio Morricone), najbolju scenografiju i kostimografiju, a nominaciju je potvrdio Connery (bila mu je to prva i posljednja oscarovska nominacija).
Autor teksta: Damir Radić
boja, 119'