CIKLUS: REDATELJ
Od 06.04. Do 01.07.2024.
Kultni Disney
Éric Rohmer
04.04.1920, Nancy, Francuska - 11.01.2010, Pariz, Francuska
Rohmerove filmove, pored intelektualizma, karakterizira i jednostavnost koja ponekad ide do mjere potpune ogoljenosti stilskih sredstava. Ta jednostavnost lako je vidljiva u njegovom radu, no filmovi, iako ponekad snimani u vrlo kratkom roku i vrlo često s glumcima-početnicima, rijetko kad ostavljaju drugi dojam osim potpune kontrole nad cjelinom. Njegov rad u nekim aspektima nije teško povezati s Bressonovim, iako su njihove teme možda potpuno različite. Tako se ni Rohmer ne koristi sredstvima za privlačenje pažnje poput nasilja, začudnih kutova snimanja ili glazbene podloge. Već u takvim odlukama moguće je prepoznati um koji intenzivno razmišlja o posljedicama koje film ostavlja na gledatelje; iako je takav način promišljanja naočigled nešto što bi trebalo biti urođeno svakom redatelju još od Eisensteinovih teorija montaže, malo redatelja ima takav pristup. Rohmer smatra da se umjetna namjera na ekranu odmah prepozna i ogoli - stoga ju je nužno izbjegavati. Poslije prvog filma, U znaku lava (1959), Rohmer kreće sa prvim ciklusom; 6 Moralnih priča. Jedan od filmova iz toga ciklusa, Moja noć kod Maud, osvaja publiku i kritičare te biva nominiran za Oskara. Priča o inženjeru koji provodi noć s lijepom i razvedenom Maud te umjesto avanture s njom bira dugačak razgovor osvaja svojim ležernim, neusiljenim tonom koji vjerno predočava prolaženje vremena i ukazuje na slabosti ljudskog karaktera u situacijama u kojima je potrebno izabrati. Rohmerovi likovi često govore jedno a čine sasvim drugo.
Poslije prvog ciklusa, Rohmer snima još i ciklus Komedije i izreke, te 4 Godišnja doba. Još uvijek je aktivan kao redatelj; inače je poznat po rigoroznom čuvanju vlastite privatnosti od medija. Neki od važnijih filmova su također i Clairino koljeno (1970), Ljubav poslijepodne (1972), Markiza O (1976), Pauline na plaži (1982), Noći punog mjeseca (1984).
(Milijan Ivezić)
____________________________________________________________
Rohmer, pravim imenom Jean-Marie Maurice Schérer, francuski je redatelj i scenarist te jedna od ključnih figura poslijeratnog filmskog novog vala. U početku radi u Parizu kao reporter za novine, te profesor književnost, a 1946. objavljuje roman Elizabeth pod pseudonimom Gilbert Cordier. Uskoro započinje pisanje filmskih kritika i zajedno sa Jean-Luc Godardom i Jacquesom Rivettem osniva časopis Gazette du Cinema, iste godine kada snima i prvi kratkometražni film Journal d'un scélérat (1950.). Časopis prestaje izlaziti već iduće godine i tada opet zajedno počinju pisati za Cahiers du Cinéma, filmski časopis u kojem je bio urednik u razdoblju od 1956. do 1963. godine. Prvi dugometražni film U znaku lava (Le signe du lion) snima s prekidima i dovršava ga 1959. godine. U razdoblju od 1963. do 1972. godine snima filmove iz ciklusa 6 moralnih priča (Contes moraux). Prva dva djela iz ciklusa su kratkometražni La Boulangère de Monceau (1963) i srednjemetražni La carrière de Suzanne (1963.), dok su svi ostali dugometražni filmovi: Kolekcionarka (La collectionneuse, 1967.), njegov prvi film u boji; potom Moja noć kod Maud (Ma nuit chez Maud, 1969), Claireino koljeno (Le genou de Claire, 1970.) i Ljubav poslijepodne (L'amour l'après-midi, 1972.). Film Moja noć kod Maud (1969.) je zamišljen kao treće djelo u ciklusu no snimanje je odgođeno te je film izdan kao četvrta priča, koju zapaža kritika, a Rohmeru donosi nominaciju za Oscara u kategoriji najboljeg stranog filma i originalnog scenarija. Pozornost međunarodne javnosti potvrdio je i slijedećim filmom Claireino koljeno (Le genou de Claire, 1970.). Nakon ciklusa 6 moralnih priča u kojima se bavio temom zauzeta muškarca zaintrigirana drugom ženom, inspiracijom poteklom iz filma Sunrise (1927.) Friedricha Wilhelma Murnaua, njegova slijedeća dva filma bila su povijesna, prema literarnom predlošku: Markiza O (Die Marquise von O..., 1976.) i Perceval le Gallois (1978.). U razdoblju od 1981. do 1987. godine snima ciklus Komedije i izreke (Comédies et proverbes) koji čine La femme de l'aviateur (1981.), Lijep brak (Le beau mariage, 1982.), Pauline na plaži (Pauline à la plage, 1983.) koji osvaja nagradu kritike i Srebrnoga medvjeda na filmskom festivalu u Berlinu, Noći punog mjeseca (Les nuits de la pleine lune, 1984.), Zelena zraka (Le rayon vert, 1986.) koji dobiva nagradu kritike i Zlatnog lava u Veneciji te posljednji iz ciklusa L'ami de mon amie (1987.). U razdoblju od 1990. do 1998. godine snima treći ciklus filmova pod nazivom Priče o četiri godišnja doba (Contes des quatre saisons). Čine ga filmovi: Conte de printemps (1990.), Conte d'hiver (1992.), Conte d'été (1996.) i Conte d'automne (1998.). Nakon tog ciklusa snima povijesne filmove L' anglaise et le duc (2001.) prema memoarima Grace Elliot i triler Triple Agent (2004.). Romantična drama Ljubav Astreje i Celadona (Les amours d'Astrée et de Céladon, 2007.) njegov je posljednji film.
Filmografija
Ljubav Astreje i Celadona (Les amours d'Astrée et de Céladon, 2007)
Le canapé rouge (2005) (kratkometražni)
Triple Agent (2004)
L'anglaise et le duc (2001)
Conte d'automne (1998)
Conte d'été (1996)
Les rendez-vous de Paris (1995)
L'arbre, le maire et la médiathèque (1993)
Conte d'hiver (1992)
Conte de printemps (1990)
L'ami de mon amie (1987)
4 aventures de Reinette et Mirabelle (1987)
Zelena zraka (Le rayon vert, 1986)
Noći punog mjeseca (Les nuits de la pleine lune, 1984)
Loup y es-tu? (1983) (kratkometažni)
Pauline na plaži (Pauline a la plage, 1983)
Lijep brak (Le beau mariage, 1982)
La femme de l'aviateur (1980)
Perceval le Gallois (1978)
Die Marquise von O (1976)
Ljubav poslijepodne (L'amour l'apres-midi, 1972)
Claireino koljeno (Le genou de Claire, 1970)
Moja noć kod Maud (Ma nuit chez Maud, 1969)
Kolekcionarka (La collectionneuse, 1967) (kratkometražni)
Une étudiante d'aujourd'hui (1966) (kratkometražni)
Paris vu par… (1965) (koredatelj)
Nadja a Paris (1964) (kratkometražni)
La boulangere de Monceau (1963) (kratkometražni)
La carriare de Suzanne (1963) (srednjemetražni)
U znaku lava (Le signe du lion, 1959)
Véronique et son cancre (1958) (kratkometražni)
La sonate a Kreutzer (1956) (kratkometražni)
Bérénice (1954) (kratkometražni)
Présentation ou Charlotte et son steak (1951) (kratkometražni)
Journal d'un scélérat (1950) (kratkometražni)
Program kratkometražnih filmova Erica Rohmera